Sunday, April 27, 2014

İnceleme: Otomatik Portakal/A Clockwork Orange



Kitap: Otomatik Portakal
Orijinal Adı: A Clockwork Orange
Yazar: Anthony Burgess
Yayıncı: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Goodreads Puanı: 3.94 (296.944)
Sayfa Sayısı: 168


Tüm hayvanların en zekisi, iyiliğin ne demek olduğunu bilen insanoğluna sistematik bir baskı uygulayarak onu otomatik işleyen bir makine haline getirenlere kılıç kadar keskin olan kalemimle saldırmaktan başka hiçbir şey yapamıyorum...
...
Cockney dilinde (İngiliz argosu) bir deyiş vardır. "Uqueer as as clockwork orange". Bu deyiş, olabilecek en yüksek derecede gariplikleri barındıran kişi anlamına gelir. Bu çok sevdiğim lafı, yıllarca bir kitap başlığında kullanmayı düşünmüşümdür. Bir de tabii Malezya'da "canlı" anlamına gelen "orang" sözcüğü var. Kitabı yazmaya başladığımda, rengi ve hoş bir kokusu olan bir meyvenin kullanıldığı bu deyişin, tam da benim anlatmak istediğim duruma, Pavlov kanunlarının uygulanmasına dayalı bir hikâyeye çok iyi oturduğunu düşündüm...
-Anthony Burges-

Karabasan gibi bir gelecek atmosferi... Geceleyin sokaklara dehşet saçan, yaşamları şiddet üzerine kurulu gençler... Sosyal kehanet? Kara mizah? Özgür iradenin irdelenişi?.. Otomatik Portakal bunların hepsidir. Aynı zamanda hayranlık verici bir dilsel deneydir, çünkü Burgess antikahramanı için yeni bir dil yaratır: Yakın geleceğin argosu "nadsat"ı.

... ve Stanley Kubrick'in muhteşem film uyarlaması, yirminci yüzyılın kült eserlerinden biri olan bu romanın şöhretini pekiştirmiştir...




"Ama kötülüğün sebebini bulmaya çalışarak tırnaklarını kemirmeleri, kahkahadan kırılmama yol açıyor kardeşlerim. İyiliğin sebebini aradıkları yok, öyleyse niye tersini merak ediyorlardı ki?"

İnsanların öve öve bitiremediği, herkesin tavsiye ettiği ve modern klasiklerden olarak gösterilen Otomatik Portakal en nihayetinde okundu, bitti; ardında bir sürü iz bıraktı.

Öncelikle belirtmem gerekir ki kitabın oldukça kısa olmasına rağmen bir oturuşta bitirebileceğim bir eser gibi gelmedi bana. Yazı ve olaylar akıcıydı tabii ama hikayenin içindeki yoğunluk ve aşırılık biraz mola vermeyi gerekli kılıyor sanki. Ki böylesi daha iyiydi bence. Yaşananları sindirebilmek, içinize çekip, yazılanların her cümlesine bayılarak daha fazlasını istemek için zaman tanımış oluyorsunuz kendinize.

"İyi bir insan olmak çok da hoş olmayabilir küçük 6655321. İyi bir insan olmak korkunç olabilir."

Kitap, Alex adında, şiddet yanlısı bir gencin hikayesini konu alıyor. Dört kişilik bir çetenin lideri konumunda olan küçük yaştaki Alex, arkadaşlarıyla birlikte şehir sakinlerinin korkulu rüyası olmuş durumda. Kitabın ilk bölümünde bu "kankalar grubunu" ve yaptıkları işleri detaylı bir şekilde inceleme imkanı buluyoruz. Ancak sonrasında kitap bambaşka bir hal alıyor ve bir hükumet deneyinin içinde buluyoruz kendimizi.

Yazarın dili gerçek anlamda yakıcı, kullandığı üslup tuhaf bir şekilde etkileyici ve kendisi, kitap boyunca emin olun ki şiddetten hiç çekinmiyor. Öyle ki, bazen rahatsız edici bir durumda bile bulabilirsiniz kendinizi. Hem karakterin şiddet-severliğinden, hem de yazarın açıklıktan kaçınmayan biri olmasından süregelen bir şey sanırsam. Bunu göz önünde bulundurarak okuyun derim.

"Doğruyu görür, onaylar ama yanlışı yaparım."

Holiganlıklarla, hükumetin arsızlığıyla, insanları makineleştirme isteğiyle dolu dünyadaki, Alex'in gençlikten, yetişkinliğe geçmesinin hikayesiydi bu bir nevi. Özgür iradeyi sahiplenmenin, kötünün ve iyinin, insanlığın her zamanki halinin bir tepeden bakarmışçasına, "mütevazi bir anlatıcıyla" bize sunulan eşsiz bir kitabıydı aslında. Herkesin hayatta bir kez okumasında fayda var gibi. Karakterler ve olaylar hiçbir zaman gerçekçilikten ve her ne kadar çoğu insana uzak olsa da, sanki yakınımızdaymış gibi olmaktan hiç çıkmadı. Konunun ustaca tasarlanmasıyla birlikte, yazarın kaleminin de parmağı vardı bunda.


"Eee, ne olacak şimdi ha?

Sonuç olarak, oldukça beğendiğim, okurken keyif aldığım ve eksik hiçbir yerini görmediğim bir kitap oldu Otomatik Portakal. İyi ki okumuşum ve bu kitap iyi ki yazılmış. En kısa zamanda en az kitap kadar sevilen filmini de izleyeceğim umarım. Umarım o da beni bu kadar etkiler.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere... mutlu pazarlar!

Puan: (5 üzerinden)





35 comments:

  1. Filmin etkileyeceginden supheniz olmasin, siddetle tavsiye ederim hala izlemediyseniz.

    ReplyDelete
  2. kitaba başlayacağım başlamadan bir yorumlara bakmak istedim. teşekkürler yorumun için.

    ReplyDelete
  3. bilmiyorum ben çok fazla beğenmedim bu kitabı bir yerden sonra ben tahmin edebildim olayları ki 70 den sonra az cok ne olacağı anlaşılıyor ve ilk 70 sayfada da öyle ahım şahım bir şey göremedim okunur mu? merak edip okunabilir nedir bu diye puanım 5 üzerinden 2.8

    ReplyDelete
  4. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  5. paylaşımınız için teşekkür ederim..elinize sağlık..

    maltepe evden eve nakliyat

    ReplyDelete
  6. "İyi bir insan olmak çok da hoş olmayabilir küçük 6655321. İyi bir insan olmak korkunç olabilir."

    umraniye nakliye firmaları

    ReplyDelete
  7. "Ama kötülüğün sebebini bulmaya çalışarak tırnaklarını kemirmeleri, kahkahadan kırılmama yol açıyor kardeşlerim. İyiliğin sebebini aradıkları yok, öyleyse niye tersini merak ediyorlardı ki?"

    istanbul izmir parça eşya taşıma

    ReplyDelete
  8. http://istanbulnarnakliyat.com/hadimkoy-nakliyat-hadimkoy-evden-eve-nakliyat/

    ReplyDelete
  9. İSTANBUL ANKARA NAKLİYAT - Kaliteli Hızlı Lider Taşımacılık

    ReplyDelete
  10. İstanbul Anadolu & Avrupa yakasında çalışan Elektrik Ustası firma yada Elektrikçi arayanlar? Buraya

    ReplyDelete
  11. "ÜMRANİYE GENELİ ŞEHİR İÇİ & ŞEHİRLER ARASI BÜYÜK KÜÇÜK NAKLİYE ARAÇLARI (ÜZERİ AÇIK KAPALI KASA ARAÇLAR) İLE NAKLİYAT HİZMETİ"

    ReplyDelete
  12. TUZLA YÜK VE EŞYA TAŞIMA FİRMASI

    ReplyDelete
  13. Fettahoğlu Evden Eve Nakliyat olarak 1996 yılından bu yana İstanbul'da hizmet vermekteyiz. Nakliyat sektöründeki yıllara aşkın tecrübemiz ile zamana ve yeniliklere ayak uydurarak, müşteri odaklı, profesyonel çalışma anlayışımızla İstanbul’un sayılı nakliyat firmalarından biri haline geldik.

    ReplyDelete
  14. EFE TUR evden eve nakliyat Yıllardır evden eve taşımacılık yaptığı kişi ve kurumlarca bilinmektedir. Fakat EFE TUR nakliyat evden eve taşımaciligi öyle bir hale getirdiki evden eve esya taşımacılık artık çok daha kolay olmuştur.

    " HER ŞEY ZAMANINDA " Sloganıyla yola çıkan EFE TUR evden eve eşya taşımacılığının kolay olması için taşıma esnasında ki her şeyi sıraya koymuştur..

    ReplyDelete
  15. Sohbet
    Chat
    Sohbet odaları
    Sohbet siteleri Sohbet meclisi aslında direk olarak fiziksel bir mekanı işaret etmez. Bununla birlikte sohbetin veya söyleşinin ahengi açısından katılımcıların ortak bir fiziksel bir mekanda buluşmaları daha faydalı olacaktır. Tabi bu durumda sohbet edilecek mekanın katılımcılara önceden bildirilmesi de gerekir. Fiziksel mekan ayarlanırken katılacak kişi sayısı, ulaşım kolaylığı, mekanın sohbet meclisine ve söyleşi yapılacak konuya uygunluğu gibi kriterlere de dikkat edilmesi gerekir. http://forum.hayalsohbet.net

    ReplyDelete
  16. İstanbul beton silim, İstanbul beton silim ustası, İstanbul beton cilalama

    http://betonsilimcisi.com/

    ReplyDelete
  17. İstanbul Çatı Ustası firması ile her türden çatıya kesin çözüm.

    ReplyDelete
  18. İstanbul Ankara arası nakliye nakliyat ve ambar taşımacılığı hizmeti

    ReplyDelete
  19. İstanbul Ankara Nakliyat firması arayışında olanların köklü çözümü..

    ReplyDelete